zahide türküsü arşivleri

Bir çok insanın severek dinlediği ama çoğumuzun hikayesini bilmediğimiz yaşanmış olan Zahidem türküsünün hikayesini hemşehrimiz Dr. İdrsi Karakuş yazdı. ZAHİDE KURBANIM Küçük yaşta annesini ve babasını kaybeden Arapoğlu Mustafa öksüzlüğün/yetimliğin ve yoksulluğun verdiği sıkıntıya bir müddet göğüs gerdikten sonra dayanacak hali kalmayınca yakın köylü Hacıpirzade Mehmet’in kapısına ırgat durur, kuzularını güder, becerdiği kadarıyla Mehmet Ağanın işlerine koşuşturur. Aylar, yıllar geçer… Mustafa’nın geldiğinde henüz küçük bir çocuk olan Mehmet Ağanın kızı Zahide’de yavaş yavaş serpilmiş, gelişmiş, genç kız edasına bürünmüştür artık. Zahide bazı işlerde Mustafa’ya yardım eder, onun buyurduğu yumuşları yerine getirir. Mustafa, Mehmet Ağanın aynı bahçe içinde verdiği küçük evde yaşadığı ve Ağanın işlerini sabahtan akşama kadar yaptığı için ailenin bir ferdi konumundadır. Zahide, her geçen gün serpilip gelişmekte, büyüdükçe benzine genç kızlık edası düşmektedir. Zahide artık dikkat çekecek yaşta ve güzelliktedir. Ağanın gönlü gönül de çobanın gönlü gönül değil mi? Çoban da bir insan, çobanın da bir gönlü vardır elbet. Hiç kimse kendi gönlüne sahip olamadığı gibi Mustafa da gönlüne sahip olamayacaktır. Mustafa’nın gözü yavaş yavaş Zahide’nin üzerinde dolaşmaya başlar. Zahide’nin oturması, kalkması, gülmesi, yürümesi, konuşması Mustafa’nın ilgisini çekmektedir. Zahide bir şey sormak veya istemek için yanına geldiği zaman Mustafa’nın göğsü sızlamaya başlar, kanatsız kuşun çırpınması gibi yüreği palazlanır, eli ayağı dolaşır… Mustafa, tarifi mümkün olmayan ılık bir şeyin içinde aktığını hissetmeye başlamıştır. Mustafa birgün yine erken kalkmış, bahçeye inmiş karıklara su tutmaktadır. Küreğin ucuyla da ark açarak suyun hızlı akmasını sağlamaya çalışmaktadır. Küreğe dayanmış suyun akışını seyrederken dalmıştır hayallere… Zahide de o gün erken kalkmış, helkeleri almış, köy çeşmesine gitmiştir. Helkeleri doldurmuş gelirken Zahide’yi Mustafa görür. İki elde iki helke… O salınış… O endam… Mustafa zaten küreğe çenesini dayayıp karığın başında suya bakarken başka bir âlemdedir. Zahide’yi görünce küreği bırakıp ona doğru koşar. Zahide’nin ellerinden helkeleri almak ister. Zahide’nin gözleriyle gözleri çakışır. O anda iki ayrı yürekte iki ayrı şimşek çakar. O şimşek… O şimşek mısralara dökülür: Baharınan coşar Cender’in özü Kum gibi kaynıyor Zahide’nin gözü Eğer ki ahbaplar sorarsa onu Hacıpiroğlu’ndan Mehmet’in kızı Mustafa’nın gönlü bir kuştur, uçar gider Zahide’ye konar. Artık Zahide Mustafa’nın hayallerini süslemektedir: Zahide kurbanım sallama beşik Beni genç yaşımda sen ettin aşık Kadir Mevlâ’m senden bir yar isterim Ağ buğday benizli zülfi dolaşık Mustafa’nın yüreğinde yanan kor ateş yakıp kavurmaktadır içten içe… Ümitsizlik, edepsizlik, çaresizlik kement atmıştır boynuna, pranga vurmuştur ayaklarına… İlham vermiştir yüreğine: Ayınan doğar da gününen aşar Zahide’mi görenin tebdili şaşar İyinin kaderi kötüye düşer Diken arasında kalmış gül gibi Yanıp tutuşan yüreğini Zahide’ye açamaz Mustafa. Dumansız bir kor ateş yakar derinden derine. Gizli gizli içindeki Zahide’ye döker derdini: Zahide kurbanım dar günüm dardan El eder Zahide’m iğdeli bağdan Kekiline sürmüş kokulu yağdan Derdin beni del’eyliyo Zahide’m. Zahide, Mustafa’nın sevdasından uzun bir süre habersizdir. Mustafa’nın tarak alması, her fırsatta saçlarını taraması, Zahide’ye dalgın dalgın bakması, ona yakın durmaya çalışması, sık sık kendi kendine mırıldanarak türküler söylemesi Zahide’nin annesinin dikkatini çeker. Artık yetişkin bir kız olan Zahide’yi annesi devamlı kollamakta, öyle sallan seyip gezmesine, bahçede dolaşmasına izin vermemektedir. Mehmet Ağa da sürekli tembih etmektedir. Mustafa da bunun farkındadır. Mustafa’nın derdini dökeceği bir sırdaşı, arkadaşı, akrabası yoktur. O ancak söylediği dörtlüklerle teselli bulmaktadır: Kömür gözlüm al eline kalemi Söyleyim de yaz başıma geleni Zalim baban seni bana vermez ya Hani göster açlığından öleni. Artık yaz olmuş, arpalar ağarmış, kavrama zamanı gelmiştir: Arpalar yetti de girdik yolmaya Kurban olam kolundaki burmaya Karar verdim kız ben seni almaya Esen yelden kokun gelir Zahide’m. Anlatamaz Mustafa derdini kimselere, söyleyemez içinden geçenleri, duygularını Zahide’ye. Kendi kendine mırıldanır ancak: Kurban olam Alişen’e Duran’a Müjdeler veririm yari bulana Zahide’m benziyor çölde ceylana Ceylana avcı ben olam Zahide’m. Zahide, Mustafa’nın bakışlarından, ilgisinden hatta sözlerinden anlamıştır ki o âşık… Artık Zahide de bu aşka kayıtsız değildir. İlgi karşılıklı olmaya başlar ya yasaklar da başlar. Artık Zahide’ye eskiden olduğu gibi yakın değildir. Zahide de yasaklara rağmen Mustafa’ya yakın durmaya çalışmakta, bazı işveler yapmakta, Mustafa’nın ilgisini çekmek için giyinip kuşanmakta, güzel kokular, lavantalar dökmektedir. Mustafa tarladan gelirken Zahide’yi iğdeli bağda görür. Şöyle seslenir: İğdeli bağda da çilpi deşirir Zahide’yi gören tebdilin şaşırır Yoksa hânenizde misafir mi var Elini yakarak kahve pişirir. Zahide’nin de Mustafa’dan hoşlandığı, hatta onu sevmiş olduğu hareketlerinden belli olmaktadır. Mustafa bağdaki o sık iğde ağaçlarının altında kendi kendine türkü mırıldanırken Zahide bir fırsatını bulup bağa gider, iğde ağaçlarının yanından tesadüf geçiyormuş gibi yapar, Mustafa’ya bir boy gösterir, bir göz süzer, iki çift söz söyler, sohbet eder, eve hızla döner. Döner ya Mustafa’nın da insanlık hâlini koymaz…. Bu tür davranışların her tekrarı Mustafa’yı mum gibi eritmektedir. Zahide, Arapoğlu’na sevdasını samimi arkadaşı Fadik aracılığıyla duyurmuştur. Onun getirdiği haberlerle de teselli bulmaktadır. Adeta Arapoğlu’ndan haber getirmesi için yalvarır Zahide: Arapoğlu derler gayeten atik Gözleri kara da kaşları çatık Git nazlı yarden de bir haber getir Bastığın yerelere kurbanım Fatik. Askere alınmış, ülkenin var olma yok olma mücadelesinin yapıldığı dönemlerde dört yıl Zahide’den, köyünden ayrı kalmıştır. Hasret, sevdasını perçinlemiş, özlemini katmerlemiştir Arapoğlu Mustafa’nın. Vatan borcunu tamamlamış, dönmüştür köyüne… Dönmüştür de köyüne kavuşamamıştır henüz hasretine… Kavuşmaya bir ümit de yoktur yakın gelecekte: Çiçekdağı’nda da hiç gitmez duman Zahide kurbanım hallarım yaman Yapamadım şu babayın gönlünü Fakir diye bana vermedi anan Daha dayanılacağı kalmamıştır ve artık bu diyardan gitmek Mustafa için farz olmuştur. Burada hergünü bir azap olmaktadır, bu cefaya dayanacak hâli kalmamıştır. Zahide de gitmesine razı değildir; fakat o gidip çalışıp durumunu düzeltmek, Zahide’yi babasından istemek ve Zahide’sine kavuşmak düşüncesindedir. Bir gün Mehmet Ağa’ya: “Ağam, çok ekmeğini yedim, suyunu içtim. Küçükken kapına gelmiştim… Ben de çok hakkın var: Lâkin izin verirsen ben dışarıya çalışmaya gitmek istiyorum.” der. Mehmet Ağa, Mustafa’dan böyle bir tavır beklememektedir. Ayrılmanın sebebini ve nereye gitmeyi düşündüğünü sorar. Mustafa’nın sebebi açıklaması zaten mümkün değildir, gideceği yer de henüz belirlenmemiştir. Birkaç gün sonra Mustafa sırtında bir çuvalla hâneden ayrılır… Yıllarca arayıp soran olmadığı gibi kendisinden de haber alınmaz. Mustafa’nın gurbette çektiği hasreti, acıyı Zahide de sılada çekmektedir. Mısralara döker duygu ve düşüncelerini: Bu nasıl sevdaymış geldi başıma Felek ağu kattı tatlı aşıma Sevda çekenlere zor gelir gurbet Gece gündüz elim kalkmaz işime Ağlayarak yayığımı yayarım Yarim gitti günlerini sayarım Çıksa Büyüköz’e mendil sallasa Islık çalsa ıslığını duyarım. İzmir’e gitmiştir Arapoğlu Mustafa. Yıllar sonra orada hemşehrileriyle buluşmuştur. Gurbetin kahrını çekmek kolay mı? Hele bir de memlekette gönül kuşunun konduğu gül var ise… Beraber çalıştıkları hemşehrisi olan arkadaşlarından Çiçekdağı’na gidip gelen olursa Yukarı Hacı Ahmetli’yi, Mehmet Ağasını, köyde olup bitenleri sorar. Bazen gelen haberler can evine ateş atar… Derdini döker mısralara Arapoğlu: Zahide gurbanım n’olacak hâlim? Yine bir lâf duydum kırıldı belim. Gelenden gidenden haber sorarım Diyorlar bu hafta oluyor gelin. İzmir dağlarında esirim esir Zahide gurbanım hep bende kusur Eğer anan seni bana verirse Nemize yetmiyor el kadar hasır. Hezeli de deli gönül hezeli Çiçekdağ da döktü m’ola gazeli Dolaştım âlemi gurbet gezeli Bulamadım Zahidem’den güzeli. Zahide’nin hasretine bir de gurbetlik eklenince aç, susuz, perişan hâlde yaşam savaşı veren Mustafa hastalanır. Hastalığı “ince ağrı”dır. Dermansız bir derde tutulmuştur; derdi günbegün artmaktadır. Artık ümitleri kırılmaktadır. Maziyi hatırlayarak şöyle seslenir: Alan harmanında ettim sözünü Kaptım kekilini öptüm yüzünü Bana çok gördüler Pir’in kızını Sevgimiz mahşere kaldı Zahide’m. Zahide de haber salmıştır gelenden gidenden Arapoğluna: Aşağıdan sap kağnısı geliyo Derdin beni elik elik eliyo Kurbanlar olayım Kara Mustafa’m Babam beni yad ellere veriyo Mustafa, köyden gelen hemşehrilerinden Zahide’nin Molla Hasan ile evlendiğini öğrenmiştir. Molla Hasan, Yukarı Hacı Ahmetli köyünün beceriksiz, kuru sıska gençlerinden biridir. Zahide’nin Molla Hasan ile evlenmiş olmasını hiç hazmedemez, sinir krizleri geçirir, hastalanır, yataklara düşer. Duygularını şu mısralarla dile getirir: Kurban olam Alişen’e Hacı’ya Zahide’m de düşemedi kocaya Yalnız sana değil ey allı gelin Kurbanım yanında giden sucuya Yine doğdu Ülker ile Terazi Zahide’m de has bahçenin kirazı Kaderin öğünsün bacaksız oğlan Şu yalan dünyada aldın murazı Sevdiğine kavuşamayan, bir kötünün koynunda yaşamak zorunda kalan Zahide de sevdanın yakan ateşinde kavrulmuş, düşüne düşüne bilinmez bir derde tutulmuştur. Derdinin adı: ince ağrı. İnce ağrı iki aşığın ortak paydası; biri İzmir’de, biri Yukarı Hacı Ahmetli’de. Zahide artık yalvarma, feryat etme noktasına gelmiştir. Coşkuna da deli gönül coşkuna Aşkından Zahide döndü şaşkına Sensiz edemiyom nazlı civanım N’olur bir yol görün Allah aşkına Kış aylarında İzmir’de çalışan ve bahar mevsiminde çiftçilik işleri başlayınca köylerine dönen Çiçekdağlı hemşehrileri Mustafa’ya “Köye gidelim diye” teklifte bulunurlar. Mustafa’nın artık takati kalmamıştır. Ölümün adım adım yaklaştığını hissetmektedir. Ölüsünün gurbette kalmasından da korkmaktadır. Hiç olmazsa Zahide’nin yaşadığı yerde mezarının bulunmasını istemektedir. Belki dünya gözü ile Zahide’yi bir kere daha görebilirim düşüncesiyle hemşehrilerinin teklifini kabul etmiştir. Köye dönüş hazırlıkları tamamlandıktan sonra yola çıkış için acele etmektedir. Arkadaşlarına şöyle seslenir: Haydin uşak Sahiplik’i geçelim Seyrek’in başında bir su içelim Sağ olur da memlekete varırsak Karaçalı dibinde çanta açalım Mustafa’yı köyün hasreti sarar. Ölmeden bir daha köye varmanın, Zahide’yi dünya gözüyle görmenin heyecanını yaşamaktadır. Köye varınca kendisini tanıyıp tanıyamayacaklarını, bu hâliyle itibar görüp görmeyeceğini, akrabalarının ilgisini düşünür: Aslımı sorarsan Çiçekdağlıyım Felek vurdu kollarımdan bağlıyım Eğer ahbapların sual ederse Orta Hacı Ahmetli Arapoğlu’yum Mustafa köyüne kavuşmuştur; ama Zahide’sine bu dünyada asla… Ömrünün kalan kısmını Zahide için söylediği dörtlüklere dert dökerek geçirmiştir. Yaşamak denirse eğer yaşamıştır; denmez ise yaşam ile ölüm arasındaki kıskaçta çile doldurmuştur: Anamdan doğalı çok çektim cefa Şu yalan dünyada sürmedim sefa Çile kervanında bir garip yolcu Orta Hac’Ahmetli Arap Mustafa Umutsuz bir aşkın iki kurbanı… Bu dünyada eremediler muratlarına; ancak, vefalı dostları, köylüleri ve akrabaları tarafından yan yana hazırlanan mezarlara defnedilirler. Yukarı Hacı Ahmetli Köyü Camiinin avlusunda yatmaktadırlar. Kavuşamayan iki aşığın aşkları bugün dillere destan oldu, oluyor… Zahide’m kurbanım sallama beşik Beni genç yaşımda sen ettin aşık Kadir Mevlâm senden bir yâr isterim Ağ buğday benizli zülfi dolaşık… İzmir dağlarında esirim esir Zahide gurbanım hep bende kusur Eğer anan seni bana verirse Nemize yetmiyor el kadar hasır… Kurban olam Alişen’e Hacı’ya Allı gelin düşemedin kocaya Yalnız sana değil Zahide’m Yanın süre giden sucuya… Ayınan doğar da gününen aşar Zahide’mi görenin tebdili şaşar İyinin kaderi kötüye düşer Diken arasında kalmış gül gibi… Zahide kurbanım dar günüm dardan El eder Zahide’m iğdeli bağdan Kekiline sürmüş o güzel yağdan Derdin beni del’eyliyo Zahide’m İğdeli bağda da çilpi deşirir Zahide’yi gören tebdilin şaşırır Yoksa hânenizde misafir mi var Elini yakarak kahve pişirir. Kurban olam Alişen’e Duran’a Müjdeler veririm yari bulana Zahide’m benziyor çölde ceylana Ceylana avcı ben olam Zahide’m. Yine doğdu Ülker ile Terazi Zahide’m de has bahçenin kirazı Kaderin övünsün bacaksız oğlan Şu yalan dünyada aldın murazı… Hezeli de deli gönlüm hezeli Çiçekdağ da döktü m’ola gazeli Dolaştım âlemi gurbet gezeli Bulamadım Zahide’mden güzeli… Çeşmenin başında yunak taşısın Gökte dönen tek turnanın eşisin Elli kızın, yüz gelinin başısın Ceren avcın ben olayım sevdiğim Kömür gözlüm al eline kalemi Söyliyeyim de yaz başıma geleni Zâlim baban seni bana vermez ya Hani göster açlığından öleni… Zahide gurbanım ne olacak hâlim? Yine bir lâf duydum kırıldı belim. Gelenden gidenden haber sorarım Diyorlar bu hafta oluyor gelin… Haydin uşak Sahiplik’i geçelim Seyrek’in başında bir su içelim Sağ olur da memlekete varırsak Karaçalı dibinde çanta açalım Bu dörtlüğü şu şekilde de dinledim: “Gün doğmadan Güllüce’yi geçelim Seyrek çeşmesinden bir su içelim Kısmet olur Zahidem geri dönersek Karaçalı’da da bohça açalım” Arpalar yetti de girdik yolmaya Kurban olam kolundaki burmaya Karar verdim kız ben seni almaya Esen yelden kokun gelir Zahide’m. Baharınan coşar Cender’in özü Kum gibi kaynıyor Zahide’nin gözü Eğer ki ahbaplar sorarsa onu Hacıpiroğlu’ndan Mehmet’in kızı Kay’altında olur bağın iyisi Bağda biter badem ile kayısı Hiç yoğumuş Zahide’nin dayısı Dayının gönlünü et kara gözlüm Bu dörtlüğü şu şekilde de dinledim: Ziyaret’ten görülür Cender’in özü Kum gibi kaynıyor Zahide’nin gözü Aslını sorarsan Hacıpirzade Mehmet’in kızı Alan harmanında ettim sözünü Kaptım kekilini öptüm yüzünü Bana çok gördüler Pir’in kızını Sevgimiz mahşere kaldı Zahide’m… Anamdan doğalı çok çektim cefa Şu yalan dünyada sürmedim sefa Çile kervanında bir garip yolcu Orta Hac’Ahmetli Arap Mustafa Aslımı sorarsan Çiçekdağlıyım Felek vurdu kollarımdan bağlıyım Eğer ahbaplarım sual ederse Orta Hac’Ahmetli Arapoğlu’yum…

zahide türküsü

Dr. İdris Karakuş yazdı ”Zahidem”

Barek Dağın’da Rüzgar Türibini İşi İşin Kılıfı Mı

Haydar Dede Köylüleri İsyan Etti Vali Sesimizi Duysun! (Video)

Yahşihan Belediyesi Haşere İle Mücedele Ediyor

Asayiş Şubeden Şok Uygulama

Kırıkkale’de uyuşturucu operasyonu!

Kırıkkale’de 6 bin 20 araç denetlendi

Kırıkkale Belediyesinde Üç Müdürlüğe Atama Yapıldı

Türk Metal ve Hacettepe Kulüpleri birleşiyor

Kırıkkale Belediyesi 10 Binlerce Fideyi Ücretsiz Dağıttı

Fatih Erbakan, Kırıkkale’ye gelecek