19 Eylül 1919 Kahraman Keskinliler Günü

CUMHURİYET YOLUNDA TARİHİ DÖNÜM NOKTASI: KAHRAMAN KESKİN’İN ZAFERİ

Kurtuluş Savaşı’nın en zorlu günlerinde Anadolu’nun bağrından yükselen bir avuç yiğit, Cumhuriyet yolundaki en büyük engellerden birini ortadan kaldırarak tarihe geçti. 19 Eylül 1919’da Keskin Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Ankara Valisi ve Cumhuriyet karşıtı Muhittin Paşa’yı yakalayarak Mustafa Kemal Paşa’ya ve Temsil Heyeti’ne teslim etti.Bu tarihi olay, yalnızca bir valinin ele geçirilmesi değil; Cumhuriyet’in doğuşunu hızlandıran, TBMM’nin açılmasının önünü açan ve Ankara’yı milli mücadelenin merkezi haline getiren bir dönüm noktası oldu.

Keskinlilerin bu kahramanlığı, ilçeye “Kahraman” unvanını kazandırırken, Atatürk’ün takdirini de kazanarak Cumhuriyet tarihine altın harflerle yazıldı.

KAHRAMANLARIN ÖNCÜLERİ: Hacı K. Mehmet Atakul ve Cemiyet Liderleri

Keskin Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin bu destansı başarısının mimarları arasında Hacı K. Mehmet Atakul ve Hamitli Rıza Bey öne çıkıyordu. Müftü Sadık Efendi’nin başkanlığında toplanan cemiyet, Kamil Hatipoğlu Efendi, Mehmet Hüseyin Mazhar, Ziya Baran, Tevfik Efendi ve Ömer Fehmi gibi isimlerle güç kazanmıştı.

19 Eylül 1919 gecesi, Keskin ve Elmadağ arasındaki Kılıçar mevkiinde gerçekleştirilen operasyon, Hacı K. Mehmet Atakul’un öncülüğünde başarıya ulaştı. Muhittin Paşa yakalanarak Sivas’taki Mustafa Kemal Paşa’ya gönderildi.

Mustafa Kemal Paşa, Keskin’den aldığı telgraflarla bu cesur harekete duyduğu güveni ifade ederek, “Anadolu’nun yiğit evlatları, sizin gayretinizle Cumhuriyet yolumuz açılmıştır” sözleriyle, Keskinlilerin Cumhuriyet yolunda oynadığı tarihi rolü övdü.

HALKIN DESTEKLEDİĞİ BÜYÜK OPERASYON

Bu kahramanlık yalnızca birkaç liderin değil, tüm Keskin halkının başarısıydı. Köylüler gizli işaretlerle haberleşiyor, olası baskınlara karşı planlar yapıyordu. Başpınar köylüsü Behiye Şahin, kadınların bile kırmızı yorgan işaretiyle jandarmalara karşı tedbir aldığını anlatıyordu.

Keskin’in sıradan köylüleri, büyük bir devlet adamının yakalanmasında aktif rol oynamış, tarihin akışını değiştiren bir destanın parçası olmuştu.

KURTULUŞ SAVAŞI’NDA KESKİN’İN STRATEJİK GÜCÜ

Keskin, yalnızca bir valiyi yakalamakla kalmadı. Kurtuluş Savaşı boyunca stratejik bir cephe merkezi olarak görev yaptı:

• Keskin Fişek Fabrikası, cepheye gece gündüz mühimmat üretti.

• Kaplan Naci kumandasında 120 atlıdan oluşan Keskin Müfrezesi, Bilecik ve Bozüyük hattında Yunan ordusuna karşı kritik görevler üstlendi.

• Ankara’ya yapılan mali yardımlar, TBMM’nin açılış sürecine doğrudan destek sağladı.

• Keskin halkının fedakârlıkları, TBMM kürsüsünden alkışlarla anıldı.

ATATÜRK’ÜN TAKDİRİ VE MKE FABRİKALARI

Keskinlilerin bu kahramanlığı, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün özel takdirini kazandı. Cumhuriyet ilan edildikten sonra, Atatürk Keskin’in stratejik önemini bildiği için Makine ve Kimya Endüstrisi (MKE) fabrikalarının temelini Keskin’e ait araziler üzerine kurdurdu.

Bu karar, yalnızca bir sanayi yatırımı değil; aynı zamanda Keskin’in Kurtuluş Savaşı’ndaki hizmetlerine verilen bir teşekkür niteliğindeydi. Böylece Keskin, Cumhuriyet’in savunma sanayiinin kalelerinden biri haline geldi.

BASINDA “KAHRAMAN KESKİNLİLER” MANŞETLERİ

O dönemin ulusal gazeteleri bu olayı manşetlerine taşıdı.

• İrade-i Milliye Gazetesi, “Keskin Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Cumhuriyet yolundaki en büyük engeli bertaraf etti” başlığıyla tarihi haberi duyurdu.

• Hakimiyet-i Milliye, “Kahraman Keskinliler, Ankara’nın yolunu açtı” manşetini attı.

• Yerel yayınlar ise Hacı K. Mehmet Atakul’un adını özel olarak anarak, “Keskin’in yiğit evlatları tarihe geçti” ifadelerini kullandı.

Bu manşetler, yalnızca bir haber değil, bir milletin şükran duygusunun ifadesi oldu.

SONUÇ: KAHRAMAN KESKİN’İN MİRASI

19 Eylül 1919’da başlayan bu kahramanlık destanı, yalnızca bir ilçenin değil, tüm Türk milletinin iradesini yansıtan tarihi bir dönüm noktasıdır.

Eğer Hacı K. Mehmet Atakul ve yol arkadaşları o gün Cumhuriyet karşıtı Ankara Valisi Muhittin Paşa’yı bertaraf etmeseydi, Mustafa Kemal Paşa’nın Ankara’ya gelişi gecikecek, Cumhuriyet’in doğuşu bambaşka bir seyre girebilecekti.

Ama oldu: Kahraman Keskinliler Cumhuriyetin yolunu açtı.

Bugün her 19 Eylül, “Kahraman Keskinliler Günü” olarak bu tarihi destanı yaşatıyor ve Cumhuriyet’in temellerinde Keskin’in izini hatırlatıyor.