Sosyal Güvenlik sistemiyle ilgili yeni düzenlemeler, Türkiye’de milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiriyor.
ÖNEMLİ ÖLÇÜDE DEĞİŞTİRECEK
Özellikle Ekim 2008 sonrası ilk kez sigortalı olan vatandaşlar için getirilen yeni uygulama emeklilik sonrası çalışma koşullarını önemli ölçüde değiştirecek. Mevcut sistemde emekliler, çalışmaya devam etmeleri halinde hem emekli aylığını hem de çalıştıkları işten aldıkları ücreti eş zamanlı olarak alabiliyor. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumu’nun mevzuatında yer alan düzenlemeye göre bu hak, gelecekte emekli olacak kişiler için geçerli olmayacak.
KİMLER ETKİLENECEK?
Yeni uygulama yalnızca 01 Ekim 2008 sonrası ilk kez sigorta girişi yapılan çalışanları kapsıyor. Bu grupta yer alan vatandaşlar emekli olduklarında: Hem emekli maaşını hem çalıştığı işin ücretini aynı anda alamayacak. Bunun yerine, sadece bir gelir kaynağını tercih etmek zorunda kalacaklar. Sistem, mevcut emeklileri kapsamıyor; değişiklik yalnızca ileride emekli olacak milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor.
UYGULAMANIN AYRINTILARI
Yeni düzenlemeye göre: Emeklilik dilekçesi verildikten sonra sigortalı olarak çalışmaya devam edenlerin emekli maaşı kesilecek. Çalışmaya devam etmek isteyenler SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) ile çalışma imkanından yararlanamayacak. Sadece tarımsal faaliyette bulunan bağımsız çalışanlar bu kuralın dışında kalacak. Bu uygulama, emeklilik sonrası çalışma hayatının tamamen yeniden şekilleneceğini gösteriyor. Örnek Senaryo: 2008 Sonrası Sigortalı bir erkek çalışanın Ekim 2008 sonrası sigorta başlangıcı varsa: Gerekli prim günü: 7.200 gün, Emeklilik yaşı: 60, Yaklaşık kalan süre: 37 yıl. Bu kişi emekli olduğunda mevcut sistemdeki çalışan emekliler gibi gelir alarak çalışma hakkına sahip olmayacak.
“YA EMEKLİ OL YA ÇALIŞ” DÖNEMİ BAŞLIYOR
Yeni Sistem, Çalışanlara İki Seçenek Sunuyor. 1. Emekli olup tamamen iş hayatından ayrılmak. Emekli maaşı alınacak. 2. Çalışmayı sürdürmek ve emekli maaşı almamak. Emekli aylığı ödenmeyecek. Bu modelle birlikte emeklilik, bir gelir güvencesi olmaktan ziyade çalışma hayatından çıkış noktası hâline geliyor.
UZMANLARDAN UYARI
Sosyal güvenlik uzmanları, bu düzenlemenin uzun vadede çalışma hayatı ve emeklilik planlamasını değiştireceğini belirtiyor. Uzmanlara göre, özellikle genç çalışanların: Prim günlerini, Emeklilik yaşını, Çalışma planını bu yeni sisteme göre şekillendirmesi gerekiyor.Yetkililer, değişikliğin gerekçesi olarak: Sosyal güvenlik sistemindeki yükün azaltılması, Bütçe dengesinin güçlendirilmesi, Aktif çalışan-emekli dengesinin korunması.
